قانون جدید مرتبط با نیروهای مســلح و برخی شرایط خاص برای مشمولان و دانشجویان ایرانی توسط مجلس در برنامه هفتم به تصویب رسیده است. بر اساس این قانون، مقرر شده بود که ستاد کل نیروهای مســلح آئیننامههای مرتبط را تدوین نماید. این موضوع به تازگی در ستاد کل تصمیمگیری و ابلاغ گردیده و اکنون جنبه اجرایی دارد.
در گذشته، خانوادهها و والدین برای دیدار فرزندان خود که در یکی از دانشگاههای خارج از کشور مشغول به تحصیل بودند، به کشور ثالثی سفر میکردند. اما اکنون، طبق قانون جدید، مشمولان غائب از خدمت سربازی که در خارج از کشور حضور دارند، در صورتی که حداقل سه سال اقامت در کشور خارجی داشته و این اقامت توسط کنسولگری ایران در کشور مقصد تأیید شده باشد، مجاز به بازگشت به کشور هستند و میتوانند سالی دو بار و تا حداکثر سقف سه ماه در کشور بمانند.
همچنین، دانشجویانی که دارای معافیت تحصیلی در داخل کشور بوده و با کسب مجوز، به قصد سفر سیاحتی به خارج از کشور رفتهاند و در یکی از دانشگاههای مورد تأیید وزارتخانههای علوم و بهداشت تحصیل میکنند، میتوانند پس از انصراف از تحصیل در دانشگاههای داخلی و ثبت درخواست معافیت تحصیلی خارج از کشور در سامانه سخا، از این معافیت بهرهمند شوند.
مشمولان دارای مدرک دیپلم و کاردانی که بدون دارا بودن معافیت تحصیلی، در دانشگاههای معتبر خارج از کشور به تحصیل پرداخته و فارغالتحصیل شدهاند، اگر قصد انتقال به داخل و ارزیابی مدارک خود را دارند، باید پس از ارائه تعهد محضری، شرکت در آزمون ارزشیابی و گذراندن دوره تکمیلی، فارغالتحصیل شوند. مدرک تحصیلی این فارغالتحصیلان با ثبت درخواست اعزام به خدمت و با قید اضافه خدمت سنواتی اعطا خواهد شد.
همچنین، مشمولانی که ظرف یک سال پس از فراغت از تحصیل در یکی از دانشگاهها و موسسات آموزش عالی داخل کشور پذیرفته شوند، مادامی که بر اساس تبصره ۱ ماده ۳۳ در حال تحصیل باشند و غیبت غیرموجه نداشته باشند، میتوانند از معافیت تحصیلی بهرهمند گردند.
مشمولانی که از سال ۱۴۰۲ به بعد موفق به اخذ مدرک دیپلم یا کاردانی میشوند یا در طول مدت برنامه مدارک مذکور را دریافت میدارند، قابلیت بهرهمندی از معافیت تحصیلی خارج از کشور را خواهند داشت.
